Чараўко, В.У. «Народная археалогія» і данавуковыя ўяўленні аб пахавальных помніках Беларускага Падзвіння ХIV–ХVIII стагоддзяў

Чараўко В.У. Народная археалогія і данавуковыя ўяўленні аб пахавальных помнікахАртыкул: Чараўко, В. У. «Народная археалогія» і данавуковыя ўяўленні аб пахавальных помніках Беларускага Падзвіння ХIV–ХVIII стагоддзяў / В. У. Чараўко // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. — Мінск, 2020. — Вып. 31. Даследаванне беларускіх старажытнасцей (да 80-годдзя з дня нараджэння Алены Генадзьеўны Калечыц). — С. 91–97.

Анатацыя: Вывучэнню пахавальных помнікаў Беларускага Падзвіння ХIV–ХVIII стст. папярэднічала іх «народная археалогія» — спецыфічная інтэрпрэтацыя мясцовым насельніцтвам. У традыцыйным грамадстве некаторыя познесярэдневяковыя пахавальныя помнікі сталі аб’ектамі сакральнай тапаграфіі і матэрыяльным увасабленнем фальклорнай памяці аб ваенных падзеях. Назвы «Французскія могілкі», «Татарскія могілкі», «Валатоўкі», якімі пераважна называлі курганы і гарадзішчы, выкарыстоўваліся і ў дачыненні да познесярэдневяковых грунтовых могільнікаў (Глубоцкі, Докшыцкі, Полацкі, Шумілінскі раёны).

Насельніцтва Беларускага Падзвіння сутыкалася з познесярэдневяковымі пахавальнымі помнікамі і пры парушэнні пахаванняў. Археалагічныя сведчанні гэтага выяўлены на шэрагу сельскіх могільнікаў і гарадскіх некропалей даследуемага перыяду. Выпадковыя парушэнні пахаванняў адбываліся пры інтэнсіўным выкарыстанні могільнікаў і/або на старых могілках, якія працягвалі функцыянаваць. На могільніках каля вёсак Клешчына, Жарнасекава, Дубраўка ўскрыццё больш ранніх пахаванняў адбывалася мэтанакіравана для падпахаванняў. Пашкоджанне пахаванняў адбывался і ў час будаўніцтва. У шэрагу выпадкаў парушэнне пахаванняў адбывалася з-за страты памяці аб іх.

Аннотация: Черевко, В.В. «Народная археология» и донаучные представления о погребальных памятниках Белорусского Подвинья ХIV–ХVIII вв. Изучению погребальных памятников Белорусского Подвинья ХIV–ХVIII вв. предшествовала их «народная археология» — специфическая интерпретация местным населением. В традиционном обществе некоторые позднесредневековые погребальные памятники стали объектами сакральной топографии и материальным воплощением фольклорной памяти о военных событиях. Названия «Французское кладбище», «Татарское кладбище», «Волотовки», которые преимущественно обозначают курганы и городища, использовались и для именования позднесредневековых грунтовых могильников (Глубокский, Докшицкий, Полоцкий, Шумилинский районы).

Население Белорусского Подвинья сталкивалось с позднесредневековыми погребальными памятниками и при нарушении погребений. Археологические свидетельства этого выявлены на ряде сельских могильников и городских некрополей изучаемого периода. Случайные нарушения погребений происходили при интенсивном использовании могильников и/или на старых, но действующих кладбищах. На могильниках возле деревень Клещино, Жерносеково, Дубровка вскрытие более ранних погребений происходило целенаправленно для подзахоронений. Повреждение погребений происходило во время строительства. В ряде случаев нарушение погребений происходило из-за утраты памяти о них.

Summary: Viktar Charauko, «Folk archeology» and pre-scientific ideas about the funerary monuments of the Belarusian Dvina region of the 14th–18th centuries. The scientific study of the funerary monuments of the Belarusian Dvina region of the 14th–18th centuries was preceded by it’s «folk archeology» — a specific interpretation by the local population. In the traditional society, some late medieval funerary monuments became objects of sacred topography and the material embodiment of the folklore memory of military events. Names like «French cemetery», «Tatar cemetery», «Valatouka», which are mainly designated mounds and hillforts, were also used to name the late medieval burial fields (Glubokoe, Dokshitsy, Polotsk, Shumilino districts).

The population of the Belarusian Dvina region encountered late medieval funerary monuments and in damage of burials. Archaeological evidence of this has been found on a number of rural burial fields and urban necropolises of the period studied. Accidental burial damages occurred with the intensive use of burial fields and / or in old, but active cemeteries. On the burial fields near the villages of Kleschino, Zhernosekovo, Dubrovka, the opening of earlier burials was carried out purposefully for the additional burials. Damage to the burials occurred during the construction. In some cases, the damage of burials was due to loss of memory about them.

Фармат: Pdf.

Памер: 985 KB.

СПАМПАВАЦЬ АРТЫКУЛ/СКАЧАТЬ СТАТЬЮ.